سقط مکرر (تشخیص و درمان)

خدمات تشخیصی و درمانی سقط مکرر

سابقه دو تا سه بار سقط خودبه‌خود و پی‌درپی در خانم‌های باردار به‌عنوان سقط مکرر شناخته می‌شود. در حدود 85 درصد از این موارد در سه‌ماهه اول بارداری (تا هفته دوازدهم بارداری) روی می‌دهند. شیوع سقط‌های دیرهنگام (بین هفته سیزدهم تا بیست‌وچهارم بارداری) بسیار کمتر است. این افراد کاندید درمان سقط مکرر خواهند بود که این امر توسط متخصصان زنان و زایمان و ژنتیک مورد بررسی قرار می گیرد. در صورت ضرورت و صلاحدید متخصصین، زوجین به متخصصین ژنتیک، عفونی، جنین شناس و داخلی و غدد ارجاع داده می شوند. لازم به توضیح است که بسیاری از علل سقط جنین شناخته شده اند که توسط متخصصین مراکز درمان ناباروری قابل درمان می باشند.

دلایل سقط جنین

سقط جنین دلایل بسیاری دارد اما یک بار سقط به این معنی نیست که در بارداری بعدی نیز خانم دچار سقط خواهد شد.از جمله مشکلاتی که منجر به سقط مکرر در خانم‌ها می‌شود می‌توان به دلایل زیر اشاره کرد:

• اختلالات ساختمانی رحم
• مشکلات هورمونی
• اختلالات کرموزومی
• سندرم تخمدان پلی‌کیستیک
• بیماری‌های خودایمنی
• اختلالات همراه با افزایش انعقاد پذیری

شایع‌ترین علت سقط جنین منفرد دلایل ژنتیکی می‌باشد، در حالی‌که شایع‌ترین دلیل سقط مکرر دلایل ایمونولوژیک محسوب می‌شود. معمولا سقط‌های ژنتیکی در سنین پایین‌تر حاملگی، در زمانی که طول جنین کمتر از 30 میلی‌متر است اتفاق می‌افتد اما سقط‌های ایمونولوژیک در حاملگی‌های بالای 10 هفته بیشتر دیده می‌شود. نگاهی به مراحل لانه‌گزینی جنین نشان می‌دهد که در تمامی مراحل، سیستم ایمنی در پذیرش جنین توسط مادر نقش مهمی دارد. درمان در بیماران سقط مکرر با علت ایمونولوژیک شامل هپارین، آسپیرین، ویتامین D، ایمینوگلوبولین تزریقی و یا ترکیبی از این درمان‌ها می‌باشد.

تشخیص و درمان سقط مکرر جنین

در مجموع در بیشتر بیماران پس از ۲ تا ۳ بار سقط پیاپی باید ارزیابی‌های لازم صورت گیرد. برای ارزیابی سقط جنین، علاوه بر گرفتن شرح حال و انجام معاینه بالینی، از آزمون‌های زیر استفاده می‌شود:

• بررسی کروموزوم والدین
• بررسی آنتی‌بادی‌های مؤثر در سقط مکرر
• ارزیابی حفره رحم (با تصویربرداری از رحم و لوله‌های رحم)
• بررسی کروموزومی محصول حاملگی
• بررسی فلوسیتومتری خون

در بررسي آناتومیک رحم با انجام عکس رنگي رحم مي‌توان به اشکالاتي در ساختمان رحم پي برد که اکثرا با انجام هيستروسکوپي قابل تشخيص و درمان است. از جمله نارسایی های قابل تشخيص با اين روش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• چسبندگي‌هاي داخل رحمي و ديواره وسط رحم
• پوليپ يا فيبروم داخل رحمي
• ناهنجاري‌هاي شريان رحمي
• نارسايي دهانه رحم

تمامی آزمایشات و روش های درمانی مذکور برای جلوگیری از سقط مکرر انجام می گیرند. در صورتی که دلیل اصلی سقط جنین تشخیص داده شود می توان به درمان پرداخت. در صورتی که سقط مکرر به دلیل مشکلات ژنتیکی باشد می توان با روش IVF به بررسی ژنتیک جنین و انتقال جنین سالم در رحم اقدام کرد.