ترمیم منیسک زانو

مینیسک زانو چیست؟

مینیسک تکه غضروفی در زانوست که مثل بالشتکی بین مفاصل قرار گرفته و آن‌ها را نگه می‌دارد. مینیسک جلوی ساییدگی استخوان‌ها را می‌گیرد. اما یک پیچش سادهٔ زانو کافی است که مینیسک پاره شود. بعضی وقت‌ها تکه‌ای غضروف جدا شده و در مفصل زانو گیر می‌کند که باعث قفل شدن آن می‌شود.

پارگی مینیسک زانو در ورزش‌هایی مانند فوتبال آمریکایی، و همین‌طور ورزش‌های مانند والیبال و فوتبال که پریدن و فعالیت‌های شدید دارند، شایع است. این اتفاق زمانی می‌افتد که فرد هنگام دویدن، ناگهان جهتش را تغییر می‌دهد و اغلب هم‌زمان با سایر آسیب‌ها، مانند آسیب به رباط صلیبی جلویی (Anterior Cruciate Ligament) اتفاق می‌افتد. پارگی مینیسک در ورزشکارانی که سن بالاتری دارند ریسک بیشتری هم دارد، چون مینیسک با گذشت زمان مدام ضعیف‌تر می‌شود. بیش از ۴۰ درصد از کسانی که بیشتر از ۶۵ سال دارند، دچار این آسیب هستند.

راه‌های پیشگیری از پارگی مینیسک زانو

جلوگیری از پارگی مینیسک سخت است، چون معمولا بر اثر حادثه اتفاق می‌افتد. اما بعضی اقدامات احتیاطی می‌توانند ریسک آسیب به زانو را کاهش بدهند. شما باید:

• با تمرین مرتب، ماهیچه‌های ران را قوی نگه دارید.
• قبل از ورزش، خودتان را با فعالیت‌های سبک گرم کنید.
• به بدن‌تان زمان بدهید تا بین تمرین‌ها استراحت کند. ماهیچه‌های خسته ریسک آسیب را افزایش می‌دهند.
• کفش‌های مناسب و اندازه ی پا بپوشید.
• انعطاف‌پذیری خود را حفظ کنید.
• هرگز شدت فعالیت تمرینی خود را به‌طور ناگهانی افزایش ندهید. کم‌کم تغییر ایجاد کنید.

علائم پارگی مینیسک زانو

• درد زانو
• تورم
• دشواری در خم و راست کردنِ پا
• گیر کردن یا قفل شدن زانو

شاید ابتدا درد چندان زیاد نباشد. حتی ممکن است با وجود آسیب، بتوانید به فعالیت‌های روزانه‌تان ادامه بدهید. اما وقتی متورم شد، درد زانو حسابی زمین‌گیرتان می‌کند. پزشک برای تشخیص پارگی مینیسک، معاینهٔ کاملی انجام می‌دهد. او جزئیات دقیق اتفاق را از شما می‌پرسد. برای اطمینان از نشکستن استخوان‌ها یا سایر مشکلات هم رادیولوژی انجام خواهد شد. اسکن ام‌آرآی (MRI) هم ارزیابی دقیق‌تری از وضعیت غضروف زانو ارائه می‌دهد.

نحوه درمان پارگی مینیسک زانو

نوع درمان به نوع ، اندازه و محل پارگی و سن، سطح فعالیت و هر گونه آسیب های همراه بستگی دارد. ثلث خارجی منیسک دارای خون رسانی غنی است. پارگی در این منطقه ممکن است خود به خود بهبود یابد یا اغلب می تواند با جراحی آن را ترمیم کرد. پارگی طولی نمونه ای از این نوع پارگی است. در مقابل، دو سوم داخلی منیسک، خونرسانی ندارند بنابراین قابلیت ترمیم آسیب را ندارد. این پارگی های پیچیده اغلب در منطقه نازک منیسک هم رخ می دهد. از آنجا که قطعه ها در این محل نمی توانند به هم ترمیم شوند، پارگی های این ناحیه معمولا توسط جراحی برداشته می شوند.

درمان غیر جراحی مینیسک زانو

در پارگی های کوچک و در لبه خارجی منیسک، نیاز به مداخله جراحی ندارند. تا زمانی که زانو علامت نداشته باشد و پایدار باشد، درمان غیر جراحی تنها چیزی است که نیاز دارید که عبارت است از :

• استراحت :باید از فعالیتی که موجب آسیب شده است، پرهیز کنید. پزشک شما ممکن است توصیه کند که از عصا استفاده کنید تا وزن خود را روی پای خود نگذارید.
• کمپرس یخ : از بسته های سرد به مدت 20 دقیقه ، چند بار در روز استفاده کنید. یخ را مستقیما بر روی پوست قرار ندهید.
• پانسمان فشاری برای جلوگیری از تورم بیشتر و خونریزی در مفصل از یک بانداژ الاستیک استفاده کنید.
• بالا نگه داشتن برای کاهش تورم، وقتی استراحت می کنید پای خود را بالاتر از قلب خود قرار دهید.
• داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی داروهایی مانند آسپرین و ایبوپروفن باعث کاهش درد و تورم می شوند.

درمان جراحی مینیسک زانو

اگر علائم شما با درمان غیر جراحی همچنان ادامه پیدا کند، جراح ارتوپد ممکن است عمل جراحی آرتروسکوپی را پیشنهاد کند.

• آرتروسکوپی زانو یکی از معمول ترین روش های جراحی است. در آن، یک دوربین مینیاتوری از طریق یک برش کوچک (پورتال) وارد زانو می شود و از طریق آن جراح یک دید کلی از داخل زانو خواهد داشت سپس ابزارهای مینیاتوری جراحی را از طریق پورتال های دیگر به منظور برداشتن پارگی ها یا ترمیم پارگی وارد زانو خواهد کرد.
• برداشتن ناکامل منیسک: در این متد فقط قسمت آسیب دیده بافت منیسک برداشته خواهد شد
• ترمیم منیسک: برخی از پارگی های منیسک را می توان با بخیه زدن قطعات پاره شده با هم ترمیم کرد. این که آیا پارگی با موفقیت ترمیم خواهد شد، بستگی به نوع پارگی و همچنین وضعیت کلی منیسک آسیب دیده دارد. از آنجا که قطعات منیسک باید به هم ترمیم شوند، زمان بهبودی در روش ترمیم بسیار طولانی تر از برداشتن منیسک است.

بازتوانی بعد جراحی مینیسک زانو

پس از جراحی، پزشک ممکن است زانو را در یک گچ یا آتل قرار دهد و از حرکت آن جلوگیری کند. اگر منیسک شما ترمیم شده باشد ، باید حدود یک ماه از عصا استفاده کنید تا فشار وزن به محل ترمیم وارد نشود.زمانی که بهبود اولیه کامل شد پزشک شما تمرینات توانبخشی را آغاز می کند. ورزش منظم برای بازگرداندن تحرک و حرکت زانو شما ضروری است. ابتدا ورزش
جهت برقراری دامنه حرکتی طبیعی زانو آغاز می شود و تمرینات تقویتی به تدریج به برنامه توانبخشی شما اضافه می شود. در بیشتر موارد، توانبخشی را می توان در خانه انجام داد، اگرچه ممکن است پزشک شما فیزیوتراپی را توصیه کند. زمان بازتوانایی برای جراحی ترمیم منیسک حدود 3 ماه است. روش برداشتن بافت صدمه دیده منیسک به زمان کمتری ( حدود 3 تا
4 هفته ) برای بهبودی نیاز دارد.

بهبودی بعد از جراحی مینیسک زانو

پارگی منیسک آسیب های بسیار شایع زانو هستند. با تشخیص مناسب، درمان و توانبخشی، بیماران اغلب به توانایی های قبل از آسیب خود باز می گردند.