تاریخچه درمان و پزشکی در ایران

تاریخچه درمان و پزشکی در ایران

کشور ایران از لحاظ تاریخچه درمان و پزشکی دارای پیشینه ای بسیار قوی است. در واقع تاریخچه درمان و پزشکی در ایران به دوران پارت ها باز می‌ گردد. در نزدیکی خوارزم در زمان پارت ها اولین پزشکان ایرانی فعالیت خود را در زمینه درمان انواع بیماری های مختلف با استفاده از خواص گیاهان دارویی آغاز نمودند. این پزشکان نه تنها شهرت زیادی در خوارزم و ایران داشتند بلکه به تدریج شهرت آن ها جهانی شده و بسیاری از افراد از کشورهای مختلف به منظور درمان به خوارزم مسافرت می کردند. در واقع گیاهان دارویی در این زمان مورد مطالعه قرار گرفتند و از عصاره آن ها برای درمان بسیاری از بیماری ها استفاده می شده است. علاوه بر خوارزم، زمانی که آریایی های هندوستان و ایران از یکدیگر جدا نبوده اند اولین پزشکان  آریایی هم در هند و هم در منطقه ایران کنونی در سطح جهان بسیار شناخته شده بودند.

تاریخچه درمان و پزشکی در ایران قدمت بسیار زیادی دارد. زمانی که اروپا تحت فرمان کلیسا اداره می‌ شد، اروپاییان به منظور درمان بیماری های خود فقط از طلسم و دعا استفاده می‌ کردند. این در صورتی بود که کشور ایران در زمینه طب بسیار پیشرفت کرده بود و زمانی که شهرهای مسلمان نشین توسط مسیحیان فتح شد، زمینه های انقلاب رنسانس در اروپا نیز فراهم آمد و کتاب‌ های دانشمندان ایرانی در کشورهای مسلمان نشین، به زبان های اروپایی ترجمه شد. به عنوان مثال طب ابن سینا به زبان اروپا ترجمه شد و در مدت های بسیار طولانی در دانشگاه‌ های اروپا تدریس می‌ شد.

تاریخچه درمان و پزشکی  در ایران در عهد خلفای مسلمان

در دوران خلافت امویان خلافت عباسیان و همچنین آل‌ بویه تحولاتی در علم طب در ایران اتفاق افتاد. در حکومت امویان کشور ایران دچار آشوب های بسیار زیادی شده بود. به همین جهت دانشمندان وپزشکانی که در این زمینه مشغول به فعالیت بودند و اسم آوازه زیادی داشتند دچار تهدید شدند و بیشتر از اینکه به فکر دانش و علم و طبابت خود باشند، به فکر جان و مال خود بودند و همین مسئله باعث شد تا علم پزشکی در کشور ایران دچار رکود شود.

اما در زمان خلافت عباسی علم پزشکی رونق بیشتری پیدا کرد. در این زمان روش های نوینی در زمینه چشم پزشکی، درمان بیماری های گوارشی و هاضمه ابداع شدند. در این دوران علم پزشکی بسیار شکوفا شده بوده و علاوه بر دانسته‌ های پزشکی توسط خود ایرانیان انواع کتاب های پزشکی از رومیان و یونانیان نیز به واسطه ترجمه به علم پزشکان افزوده شده بود. بنابراین اگرچه که در این دوران علم طب و پزشکی پیشرفت بسیار زیادی کرد، اما پس از مدت زمان اندکی به دلیل سخت گیری ها و تعصبات حاکمان در مسائل مذهبی، مجددا طبابت در حاشیه قرار گرفت و این سیاست ها باعث رکود طبابت شد.

دوران آل بویه در واقع طلایی ترین دوران در زمینه علم پزشکی و طبابت در کشور ایران به حساب می‌ آید. در این دوران فضای مناسبی برای رشد دانش و فرهنگ به وجود آمد و اطبا آزادانه توانستند به تحقیق و کسب علم بپردازند. در این دوره  بیمارستان های مختلفی در شهرهای متفاوت ساخته شده بود و در همین دوران ابوعلی سینا، زکریای رازی، و بسیاری دیگر از دانشمندان و طبیبان نامدار ظهور پیدا کردند و دانش خود را در اختیار نسل خود و نسل های بعد از خود قرار دادند.

پزشکی مدرن در ایران

اگر بخواهیم نقطه عطف پزشکی مدرن در ایران را بیان کنیم می‌ بایست به اولین مرکز نوین آموزش پزشکی که در سال ۱۲۳۰ شمسی توسط امیر کبیر تاسیس شده بود اشاره نماییم. این مرکز پزشکی در مدرسه دارالفنون تاسیس شده بود و نه تنها در آن از علم طب اصیل ایرانی به منظور آموزش دانشجویان استفاده می شد، بلکه بسیاری از کتاب‌ های بزرگ طب در جهان نیز به زبان فارسی ترجمه شده بودند و در اختیار اطبا و دانشجویان قرار گرفتند. در واقع از سال ۱۲۳۰ استارت علم پزشکی نوین در ایران زده شد و تا سال ۱۳۴۰ علم طب نوین در ایران با سرعت بسیار عالی به پیش می رفت. در سال ۱۳۴۰ برای رشته پزشکی ۴ زیر شاخه دیگر از جمله دندانپزشکی، داروسازی، جراحی، و بیماری های زنان نیز تعیین شدند. در سال‌ های بعد دانشکده ها و مراکز آموزشی دیگری در شهرهای دیگر کشور به منظور تربیت پزشکان و اطبای بیشتر بنا شد. در دوران پهلوی نیز رشد دانشگاه‌ های پزشکی با سرعت بسیار خوبی به پیش می رفت. در دوران پس از انقلاب نیز این روند با کندی مواجه نشد و با همان سرعت به پیشرفت خود ادامه داد. همین روند رو به رشد باعث شد که امروز ما شاهد خیل عظیمی از متخصصین و پزشکان فارغ‌ التحصیل ایرانی در جهان باشیم.

نقش تاریخچه درمان و پزشکی ایران در گردشگری سلامت

ما در این مقاله به صورت خلاصه به موفقیت های علم پزشکی در ایران اشاره کرده ایم. در زمان قبل از ورود اسلام به ایران کشور ما از پزشکان بسیار متخصصی برخوردار بود. پس از ورود اسلام نیز در دوران خلفای متفاوت می توان نمودار صعودی و نزولی را طی حرکت علم پزشکی در کشورمان رسم نمود. در هر صورت کشور ما از علم طب و دانشمندان بزرگ در هیچ دوره‌ ای بی بهره نبوده است. در عصر معاصر نیز کشور ما با سرعت بسیار زیادی پیشرفت نموده و در حال حاضر در زمینه‌ های مختلف از جمله درمان بیماری های خاص و پیوند اعضا، درمان نازایی، جراحی های زیبایی و… بسیار موفق عمل نموده ایم. همین مسئله باعث شده است تا گردشگری سلامت در ایران در سال‌ های اخیر رونق خوبی به خود بگیرد. تمامی این نکات مثبت در کنار بهره مندی از مواهب طبیعی، از جمله انواع چشمه های آب گرم و چشمه‌ های معدنی و همچنین طبیعت شفابخش بسیاری از مناطق کشورمان باعث جذب توریست های بسیار زیادی به کشور شده است. اخیرا کشور ما در زمینه دندانپزشکی نیز بسیار پیشرفت کرده است. اگر شرکت‌ های تسهیلگر و آژانس های مسافرتی در زمینه توریست درمانی و گردشگری سلامت به اندازه کافی تبلیغات داشته باشند و بخش‌های خصوصی و دولتی نیز در زمینه زیرساخت سازی به اندازه کافی تلاش و کوشش داشته باشند قطعا در سال‌ های آینده شاهد رونق بسیار بالای گردشگری سلامت در کشور مان خواهیم بود.

دیدگاهتان را بنویسید

توجه: نظرات در وب سایت منعکس کننده دیدگاه نویسندگان آنها است، و نه لزوما دیدگاه های پورتال وب سایت کتابفروشی. درخواست شده است که از توهین ها، سوگند و بیان عرفانی خودداری شود. ما حق حذف هر گونه نظر بدون توضیحات اطلاع رسانی.

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد. فیلدهای الزامی علامتگذاری شده اند با *